Reisverslag november 2015 - ROEC

Hulptransport naar Slowakije en Roemenië (november 2015)

Dit verslag is een beknopte weergave van een hulptransport naar Slowakije en Roemenië, dat in november 2015 heeft plaatsgevonden onder leiding van de stichting Rijssense Oost-Europa commissie (ROEC). Als bijzonderheid bij dit transport kan het feit worden vermeldt dat 11.000 kerstattenties voor kinderen zijn afgegeven op diverse plaatsen in Slowakije, Hongarije en Roemenië. De hulpgoederen zijn door de vrijwilliger- chauffeurs Erik Taal en Hink Wesselink in Roemenië afgeleverd. Voor de verdeling van deze kerstattenties in Roemenië is gebruik gemaakt van een Mercedes-Benz Sprinter die gratis door Mercedes-Baan uir Rijssen beschikbaar is gesteld.

Hieronder volgt een samenvatting van de verdere bijzonderheden van dit transport en zijn de goederen vermeldt die op de verschillende plaatsen zijn afgeleverd:

Sirkovse (Slowakije): In Sirkovse is de Hervormde gemeente bezig met de restauratie van de pastorie, die na vijf jaar van leegstand nodig opgeknapt dient te worden. De ROEC heeft in Sirkovse 25 stoelen afgeleverd bestemd voor de in de pastorie aanwezige gemeentezaal;

Velke Kapasany (Slowakije): In Velke Kapasany heeft de Hervormde gemeente een jeugdcentrum gebouwd met een inpandige pastorie. Momenteel is men bezig met een kleine renovatie van dit centrum, dat in september 2009 in gebruik is genomen. Verder heeft de Hervormde gemeente plannen om de kerk te renoveren. In het najaar van 2015 heeft men de verwarming in de kerk aangepast. In plaats van de gehele kerk te verwarmen, heeft men gekozen voor verwarming van alleen de zitplaatsen van de kerkbanken, hetgeen een aanzienlijke kostenbesparing heeft opgeleverd. Om deze projecten te financieren heeft men een verkooppunt ingericht in de garage van de pastorie van waaruit men dagelijks de van de ROEC ontvangen hulpgoederen “verkoopt”. Jaarlijks levert deze verkoop een fors bedrag op;

Komoro (Hongarije): In 2015 heeft de ROEC een vrachtwagen met hulpgoederen afgeleverd bij stichting “De Laatste Strohalm” in Komoro. Deze stichting draagt zorg dat de zeer arme bevolking in dit noord - oostelijke deel van Hongarije, aan de grens met Oekraïne, kan delen in deze hulpgoederen. Verder heeft de ROEC in november 2015 een financiële bijdrage geleverd voor de aanschaf van voedsel;

Satu Mare (Roemenië): In Satu Mare is sinds november 2014 ds. Nagy werkzaam in een Hervormde (deel)gemeente. De kerk in deze gemeente is zeer slecht gebouwd en vertoont grote scheuren in de muren. Grote delen van het pleisterwerk zijn inmiddels verdwenen.

De kerkenraad heeft echter besloten dat men eerst achter de kerk een gemeentezaal gaat bouwen en wanneer deze bouw gereed is, te beginnen met de renovatie van de kerk.

Zalau (Roemenië): In Zalau heeft de Hervormde gemeente een nieuwe pastorie en een peuterschool gebouwd, die in september 2014 in gebruik zijn genomen. Voor de peuterschool is veel belangstelling (lange wachtlijst). In de kelder van de school heeft men een zogenaamde zoutkamer ingericht. In deze kamer zijn de wanden voorzien van grote brokken steenzout uit de zoutmijnen in Praid. De kinderen van de peuterschool verblijven wekelijks een uur in deze ruimte vanwege de daar heersende atmosfeer die blijkbaar een helende werking heeft. In tegenstelling tot 2015 wil de Hervormde gemeente van Zalau in 2016 weer graag hulpgoederen van de ROEC ontvangen;

Samsud (Roemenië):  Ds. Szas is tijdens een vakantie in Oostenrijk gebeten door een teek en heeft de lymeziekte opgelopen. Hij is ernstig ziek geweest (4 weken in het ziekenhuis). Gelukkig gaat het nu goed met hem en heeft hij alle werkzaamheden in de gemeente van Samsud weer opgepakt;

Vita (Roemenië):  In Vita ondersteunt de ROEC een kindertehuis, waar 10 kinderen verblijven. In november 2015 is een aantal goederen afgegeven voor de winter (winterkleding en schoenen). Verder steunt de ROEC dit tehuis door maandelijks een geldbedrag over te maken;

Dej (Roemenië): In Dej is ds. Szilagyi sinds juli 2015 werkzaam in de Hervormde gemeente. De vorige predikant, ds. Gudor, is in januari 2015 met emeritaat gegaan en nu woonachtig in Szek. De ROEC ondersteunt de Hervormde gemeente van Dej al jaren door het leveren van hulpgoederen. Deze goederen worden door de gemeente “verkocht” en van de opbrengst worden diverse kerkelijke projecten gefinancierd. De Hervormde gemeente van Dej staat voor grote kosten in verband met de renovatie van het kerkdak (is lek) en de reparatie van de historische kerkmuur. Na overleg met ds. Szilagyi en de kerkenraad is besloten om de hulpverlening, zoals die nu door de ROEC wordt uitgevoerd, voort te zetten in 2016;

Chesau  (Roemenië): In Chesau steunt de ROEC een verzorgtehuis. In dit tehuis draagt men de zorg voor 90 bewoners. In november 2015 zijn door de ROEC ongeveer 25 m3 hulpgoederen afgeleverd, onder andere matrassen, kleding, schoenen en incontinentie-materiaal. Voor de verwarming van het gebouw is men overgestapt op een met eigen kennis vervaardigd verwarmingsysteem. Hierbij worden complete hooibalen in een oven verbrandt. Met de vrijgekomen energie wordt water opgewarmd. Dit verwarmde water wordt vervolgens door het gebouw rondgepompt. Per dag heeft men ongeveer 20 balen hooi nodig. Momenteel heeft men problemen met de balenpers die de balen niet strak genoeg samenbindt, waardoor tijdens het verbranden in de oven veel energie verloren gaat. In de toekomst hoopt men ook maïsstengels in balen te persen, vanwege de veel hogere calorische waarde;

Odorheui Secuiesc (Roemenië): In Odorheui Secuiesc ondersteunt de ROEC een christelijk internaat. In het internaat verblijven momenteel 95 kinderen. De ROEC heeft in november 2015 ongeveer 50 m3 hulpgoederen afgegeven. In december organiseert men een rommelmarkt om een deel van deze hulpgoederen in geld om te zetten ten behoeve van de exploitatie van het internaat. Men is bezig met twee grote onderhoudsprojecten: vervangen van de enkelglas ruiten in het trapgebouw en vervangen van een deel van de verwarmingsinstallatie (installatie dateert uit 1973). Naast het internaat bevindt zich een vervallen gebouw dat gepland is geweest als dienstgebouw voor de verwarming van dit stadsdeel. Ds. Dobai heeft het plan opgevat om hier een kerk te vestigen (nadat alle eerdere plannen zijn afgewezen onder andere de bouw van een school). Om verder achteruitgaan te voorkomen, heeft men het dak volledig gerenoveerd. De bouw ligt nu echter stil;

Chilieni (Roemenië): In het Potsa-huis verblijven momenteel 20 gehandicapte kinderen. Van de bovenverdieping wordt nog steeds geen gebruik gemaakt (geen geld voor nachtpersoneel). In de kelder van het gebouw is een zaal ingericht als zgn. snoozel-ruimte (ruimte waar men kan ontspannen en waar verschillende kleuren licht op de muren worden geprojecteerd);

Sfintu Gheorghe (Roemenië): De samenwerking tussen de ROEC en de stichting “Etelkös” dient vanwege ziekte van de directeur helaas te worden beëindigd. Na een jarenlange samenwerking kan de stichting in Sfintu Gheorghe geen hulpgoederen van de ROEC meer ontvangen. De nog in hun magazijn aanwezige hulpgoederen zullen worden verkocht;

Baraolt (Roemenië): Ds. Tordai van Nuseni hoopt in januari 2016 in de Hervormde gemeente van Baraolt te worden bevestigd. De vorige predikant, ds. Krisbaii, is in september 2015 met emeritaat gegaan en zal binnenkort verhuizen naar een dorp in de buurt van Odorheui Secuiesc. De ROEC ondersteunt de Hervormde gemeente van Baraolt al jaren door het leveren van hulpgoederen. Deze goederen worden door de gemeente “verkocht” en van de opbrengst worden diverse kerkelijke projecten gefinancierd. Mogelijk dat ds. Tordai en de kerkenraad zullen besluiten om de hulpverlening, zoals die nu door de ROEC wordt uitgevoerd, voort te zetten in 2016;

Sanmiclaus (Roemenië): De kerk in Sanmiclaus moet gerenoveerd worden, vooral de vloer en de banken zijn in slechte staat. De ROEC heeft besloten om de financiële ondersteuning van ds. Ary in 2016 te halveren;

Aiudul de Sus (Roemenië): De Hervormde gemeente van Aiudul de Sus krimpt nog steeds. Men is bezig met het bouwen van een mortuarium op het kerkhof. De aanwezigheid van een mortuarium is door de overheid verplicht;

Cluj (Roemenië): In Cluj is de Hervormde deelgemeente van ds. Bibsa bezig met de renovatie van de oude pastorie. Hierbij wordt de pastorie enigszins vergroot, waardoor het mogelijk wordt om  het gebouw ook in te richten voor kerkelijk jeugdwerk;

Floresti (Roemenië): In Floresti heeft men een Hervormde gemeente gesticht die wekelijks samenkomt in een schoolgebouw. Men is gestart met de bouw van een nieuwe kerk en pastorie. Men hoopt de kerk over ongeveer 3 jaar in gebruik te kunnen nemen. De oude kerkbanken uit Sion (Rijssen) zijn opgeslagen in de kerk in aanbouw in Floresti;

Oradea (Roemenië): De Hervormde deelgemeente van Oradea heeft een (kleine) kerk met 300 zitplaatsen aan de rand van het centrum. Naast de kerk heeft men een pastorie gebouwd, waarvan momenteel alleen de benedenverdieping in gebruik is. De ROEC heeft in november ongeveer 25 m3 hulpgoederen in Oradea afgeleverd. Met de verkoop van deze goederen hoopt men de afbouw van de pastorie te kunnen financieren. Verder heeft men plannen om de kerk van een toren te voorzien;

De opgedane indrukken tijdens dit hulpgoederentransport zullen nog wel een tijdje in onze herinneringen voortleven. Om iets hiervan weer te geven het volgende:

De gastvrijheid waarmee we opnieuw door de mensen zijn ontvangen;
Het enthousiasme van mensen wanneer men merkt dat er aan hen gedacht wordt. Hulp die uit het hart komt, doet mensen goed. Voor mensen in Roemenië betekent een bezoek van mensen uit het buitenland een morele ondersteuning, een inspiratie om de vaak moeilijke taak in Roemenië voort te zetten;
De steeds terugkerende vraag om hulp. Dominees in vooral kleine gemeenten vertellen dat men zonder hulp niet staande kan blijven. Sommige dominees ontvangen in de vaak kleine gemeentes geen (volledig) traktement en zijn aangewezen op de financiële toelage van de regering, die ook steeds kariger worden. Van deze toelage is het als gezin echter moeilijk rondkomen;
De slechte economische toestand in Roemenië. Hoge werkloosheid en inflatie. Jonge mensen keren steeds vaker het land de rug toe en emigreren. Fabrieken en boerderijen liggen er desolaat bij. De toetreding tot de Europese gemeenschap levert voorlopig voor veel mensen alleen maar meer armoede op. De nieuwe regelgeving volgens West-Europese normen is vooral op het gebied van de hygiëne, veel te hoog gegrepen. Ook staan de prijzen van veel artikelen in geen verhouding met de salarissen. Autobrandstof kost bijna net zoveel als in Nederland. Ondanks het feit dat grote gedeelten van het wegennet recent opnieuw (of voor het eerst) zijn geasfalteerd, wordt het weer stil op de wegen in Roemenië. En nu niet vanwege het ontbreken van kuilen en gaten in het wegdek, maar door het niet meer kunnen betalen van de brandstof door de autobezitters;
Positief is het om te ervaren dat de projecten waaraan de ROEC een bijdrage levert, elke keer weer verbetering/vooruitgang te zien geven. Reden voor de vrijwilligers van de ROEC om op deze weg voort te gaan, met in het achterhoofd dat aan Gods Zegen alles is gelegen;